בש”פ 8806/16 – מדינת ישראל נגד יצחק אברג’יל,מרדכי יאיר חסין,שמעון סבח,עופר בוהדנה,יוסף (ז’וז’ו) לוי
1
בבית המשפט העליון |
|
|
|
||
לפני: |
כבוד השופטת ד' ברק-ארז |
המבקשת: |
מדינת ישראל
|
|
נ ג ד |
המשיבים: |
1. יצחק אברג'יל |
|
2. מרדכי יאיר חסין |
|
3. שמעון סבח |
|
4. עופר בוהדנה |
|
5. יוסף (ז'וז'ו) לוי |
בקשה להארכת מעצר חמישית (שישית
בנוגע למשיב 3) לפי סעיף |
תאריך הישיבה: ט"ז בחשון התשע"ז (17.11.2016)
בשם המבקשת: עו"ד שרית משגב
בשם המשיב 1: עו"ד שמשון וייס, עו"ד רוי גבריאל
בשם המשיב 3: עו"ד גלאון קפלנסקי, עו"ד לירון שרקוביק
בשם המשיב 4: עו"ד סער שפירו
בשם המשיב 5: עו"ד רוזה אהרון
1.
בפני בקשה להארכת מעצרם של המשיבים לפי סעיף
2
2. זוהי הבקשה החמישית המוגשת להארכת מעצרם של המשיבים 1, 4 ו-5, ובקשה ששית בעניינו של המשיב 3. במקור, הוגשה הבקשה גם ביחס למשיב 2, מרדכי חסין (להלן: חסין). נוכח הסכמת בא-כוחו שהתקבלה ביום 13.11.2016, הוריתי ביום 15.11.2016 על הארכת מעצרו המבוקשת, כך שהחלטה זו אינה נוגעת אליו.
כתב האישום
3. ביום 13.7.2015 הוגש לבית המשפט המחוזי כתב אישום נגד 18 נאשמים, בהם ארבעת המשיבים הרלוונטיים לענייננו - המשיב 1, יצחק אברג'יל, הוא נאשם 1 בכתב האישום (להלן: אברג'יל); המשיב 3, שמעון סבח, הוא נאשם 10 בכתב האישום (להלן: סבח); המשיב 4, עופר בוהדנה, הוא נאשם 12 בכתב האישום (להלן: בוהדנה); והמשיב 5, יוסף (ז'וז'ו) לוי, הוא נאשם 13 בכתב האישום (להלן: לוי). כתב האישום, הכולל 13 אישומים, הוא ארוך ומפורט מאד. נוכח זאת, יובאו להלן בתמצית עיקרי האישומים הרלוונטיים למשיבים שבפני בלבד. לשם הקיצור, לא יצוין כאן חלקם של הנאשמים האחרים בכתב האישום. עוד יצוין כבר עתה כי האירועים שעליהם נסב כתב האישום התרחשו עובר לשנת 2006. הגשתו של כתב האישום התאפשרה עם השלמתה של חקירה ממושכת והגעה להסכמים עם עדי מדינה.
4. האישום הראשון (אברג'יל) - על פי המתואר באישום זה, אברג'יל עמד בראש
ארגון פשיעה בינלאומי שפעל בתבנית מאורגנת, היררכית ושיטתית, למצער בין השנים
2006-2002 (להלן: הארגון). הארגון, כך נטען,
כלל שלוש זרועות - "הזרוע האירופאית", "הזרוע היפנית",
ו"הזרוע הישראלית" - והורכב מקבוצות עברייניות שונות שבראש כל אחת מהן
עמד מנהל שהיה בקשר ישיר עם אברג'יל. לפי הנטען, פעילות הארגון כללה מעשי רצח
וניסיונות רצח על רקע סכסוכים בין קבוצות עברייניות יריבות; עסקאות סמים מסוגים
שונים שמימנו את פעילות הארגון; עבירות מס והלבנת הון; וכן רכישה של כלי נשק שונים
שנועדו למימוש המטרות הפליליות של הארגון. בגין אישום זה יוחסה לאברג'יל עבירה של
עמידה בראש ארגון פשיעה לפי סעיף
3
5. האישום השני (אברג'יל) - אישום זה נסב על מכירתם של 800 ק"ג
קוקאין שהוסלקו במכונה תעשייתית בפרו ועל חלוקת התמורה שתתקבל מן המכירה. בסופו של
יום, נמכרו חלק מהסמים בשווי המוערך ביותר מ-32.5 מיליון שקלים, וסכום זה התחלק
בין המעורבים, לרבות אברג'יל, כאשר חלק מהכסף שימש בהמשך למימונם של מעשי האלימות
שבוצעו על ידי הארגון. בגין אישום זה יוחסו לאברג'יל עבירות של ייצוא, ייבוא, מסחר
והספקה במסגרת ארגון פשיעה לפי סעיף
6. האישום השלישי (אברג'יל וסבח) - אישום זה נסב על אירוע שהתרחש ביום
30.6.2003 ובו הונח והופעל מטען רב עוצמה ברכב שעמד בסמוך למשרדו של זאב רוזנשטיין
(להלן: רוזנשטיין) בתל אביב. התכנון
והביצוע של אירוע זה החל משלב השגת החומרים למטען החבלה ועד להפעלתו מתוארים
בהרחבה בכתב האישום. פיצוץ המטען גרם לפציעתם של רוזנשטיין ושל ארבעה אנשים
נוספים. בגין אישום זה יוחסו לאברג'יל וסבח עבירות של ניסיון לרצח במסגרת ארגון
פשיעה לפי סעיף
7. האישום הרביעי (אברג'יל, סבח, בוהדנה ולוי) - אישום זה נסב על
ניסיון התנקשות נוסף ברוזנשטיין שתכנן הארגון, על ידי הפעלת מטען חבלה ברחוב יהודה
הלוי בתל אביב. האישום מתאר בפירוט את התכנון שקדם לניסיון ההתנקשות ובפרט את אופן
מימונו. הפעלתו של מטען החבלה במקרה זה הובילה למותם של שלושה אנשים ולפציעתם של
51 אנשים נוספים ששהו במקום באותה העת, ביניהם רוזנשטיין, מאבטחיו ועוברי אורח
תמימים. בגין אישום זה יוחסו לאברג'יל, לסבח, לבוהדנה וללוי עבירות של רצח לפי
סעיף
4
8. האישום החמישי (אברג'יל) - אישום זה נסב על קשירת קשר לכאורה לגרום
בכוונה תחילה למותו של דוד ביטון. האישום מפרט את ייזום הרצח על-ידי אברג'יל וכן
את תכנונו. כמו כן, האישום מפרט כיצד בוצע הרצח ביום 14.1.2003 בחולון על ידי
שלומי לוי, וכיצד העביר אברג'יל סך של 30,000 דולר לגורמים המבצעים. בגין אישום זה
יוחסו לאברג'יל עבירות של רצח לפי סעיף
9. האישום השישי (אברג'יל) - אישום זה נסב על קשירת קשר לייבוא סם מסוג
קוקאין מדרום אמריקה לאירופה, באמצעות בלדריות, במסגרת הארגון ולשם קידומו. שווייה
של עסקת הסמים הרלוונטית לאישום זה עמד על כ-2.8 מיליון שקלים (אם כי בסופו של דבר
העסקה לא הושלמה, ואחד מהגורמים המעורבים שילם כמחצית ה"חוב" בשל
אחריותו לכך). בגין אישום זה יוחסה לאברג'יל עבירה של ייצוא, ייבוא, מסחר והספקה
במסגרת ארגון פשיעה לפי סעיף
10. האישום
השביעי (אברג'יל) - עניינו של אישום זה הוא בקשירת קשר על ידי אברג'יל ונאשמים
נוספים יחד עם אחרים לייבא מיליון כדורי אקסטזי מהולנד לאוסטרליה ולמכור אותם שם,
במסגרת הארגון ולשם קידום פעילותו. שווי הכדורים שנסחרו בעסקה עמד על כ-33.6
מיליון שקלים אם כי גם במקרה זה העסקה לא הושלמה ואחד מהגורמים המעורבים שילם את
"חובו" בשל כך. בגין אישום זה יוחסה לאברג'יל עבירה של ייצוא, ייבוא,
מסחר והספקה במסגרת ארגון פשיעה לפי סעיף
11. האישום
השמיני ( אברג'יל) - אישום זה נסב על ניסיונו של אברג'יל להעביר 12 טון סם מסוג
חשיש, בשווי של כ-117 מיליון שקלים, ממרוקו לספרד ומשם לקנדה. כתב האישום מגולל את
הנסיונות - שלא צלחו לבסוף - להוציא את העסקה לפועל. בגין אישום זה יוחסה לאברג'יל
עבירה של ניסיון לייצוא, ייבוא, מסחר והספקה במסגרת ארגון פשיעה לפי סעיף
5
12. האישום
האחד עשר (אברג'יל) - אישום זה נסב על פעילותה של הזרוע היפנית של הארגון,
ומפרט שורה של עסקאות סמים בינלאומיות שבוצעו על ידיה במהלך השנים 2006-2004. בגין
המתואר באישום זה יוחסה לאברג'יל עבירה של ייצוא, ייבוא, מסחר והספקה במסגרת ארגון
פשיעה לפי סעיף
13. האישום
השלושה עשר (אברג'יל) - אישום זה מייחס לאברג'יל עבירות של התחמקות ממס או
סיוע לאחר להתחמק ממס במרמה, עורמה ותחבולה במסגרת ארגון פשיעה (ריבוי עבירות) לפי
סעיף
14. יתר האישומים בכתב האישום שלא פורטו לעיל אינם מיוחסים למי מהמשיבים שבפני.
הליכי מעצר קודמים
15. בד בבד עם הגשת כתב האישום, הוגשה בקשה למעצרם של הנאשמים בו עד תום ההליכים המשפטיים נגדם. הדיון בבקשה נדחה מעת לעת, בשל קשיים בהסדרת ייצוגם של נאשמים שונים וכן בקשות דחייה שהוגשו על ידי שני הצדדים מסיבות שונות - בין היתר בקשה להוצאת תעודת חיסיון על ידי המדינה, בקשות של סנגורים חדשים לשהות נוספת לשם לימוד של חומרי חקירה ועוד. אף לאחר שהחלו להישמע טיעונים לגופה של הבקשה, נדרשו לשם כך מספר ישיבות, נוכח ההיקף העצום של חומר החקירה. על כן, בית המשפט המחוזי קיבל החלטות על מעצרם של המשיבים, ואלה הוארכו מעת לעת.
16. ביום 11.4.2016, לאחר שחלפו תשעה חודשים שבהם שהו המשיבים במעצר (ועוד קודם לקבלת החלטה בבקשות לעצרם עד תום ההליכים), הורה השופט מ' מזוז על הארכת מעצרם ב-45 ימים, בהסכמה, וקבע כי לקראת תום תקופה זו תגיש המדינה בקשה חדשה להארכת מעצרם של המשיבים (בש"פ 2865/16).
6
17. ביום 2.5.2016 הורה בית המשפט המחוזי על מעצרם של סבח ולוי עד תום ההליכים המשפטיים נגדם. השניים הגישו עררים לבית משפט זה על ההחלטה, ואלו נדחו (בש"פ 4398/16 בעניינו של סבח (השופט י' דנציגר) ובש"פ 4212/16 בעניינו של לוי (השופט ח' מלצר)).
18. ביום 7.7.2016 הורה השופט מזוז על הארכת מעצרם של המשיבים ב-45 ימים נוספים, החל מיום 12.7.2016 (בש"פ 5340/16).
19. ביום 12.7.2016 הורה בית המשפט המחוזי על מעצרו של בוהדנה עד תום ההליכים המשפטיים נגדו. ערר שהגיש בוהדנה על החלטה זו נדחה (בש"פ 6197/16, השופט מלצר).
20. בשלב זה הגישה המדינה בקשה רביעית להארכת מעצרם של המשיבים, שנדונה בפני השופט נ' הנדל. בתחילה הוארך מעצרם של כל המשיבים בהסכמה עד ליום 12.9.2016. בהמשך, ניתנו שתי החלטות נוספות בהסכמה - באשר להארכת מעצרו של בוהדנה ב-72 ימים החל מיום 13.9.2016, ובאשר להארכת מעצרו של סבח ב-42 ימים, גם כן החל מיום 13.9.2016. לבסוף, ביום 11.9.2016 החליט השופט הנדל גם על הארכת מעצרם של אברג'יל ולוי ב-72 ימים נוספים החל מיום 13.9.2016 (בש"פ 6446/16 מדינת ישראל נ' אברג'יל (11.9.2016) (להלן: עניין אברג'יל)). בהמשך ביקשה המדינה הארכת מעצר קצרה נוספת בעניינו של סבח בלבד, וזאת על מנת לאחד בינו לבין יתר המשיבים. בקשה זו התקבלה בהסכמה (בש"פ 7912/16, השופט א' שהם).
21. להשלמת התמונה יצוין כי בית המשפט המחוזי טרם הכריע בבקשה לעצור את אברג'יל עד תום ההליכים המשפטיים נגדו, נוכח שינויים בייצוגו וכן בשל היקף חומר הראיות. דיון לעניין הראיות לכאורה נקבע בבית המשפט המחוזי לחודש ינואר 2017. כן יוער שאברג'יל מרצה כעת עונש מאסר שצפוי להסתיים בסוף חודש פברואר 2017.
מהלך הדיונים בתיק העיקרי
7
22. בין לבין התעכבו גם ההליכים בתיק העיקרי, בין היתר בשל היקף חומרי החקירה וקשיים בהסדרת ייצוגם של חלק מהנאשמים. בתחילה דחה בית המשפט המחוזי את מועד שמיעת הראיות לחודש ספטמבר 2016, אך בהמשך הוא נדחה בשנית לחודש ינואר 2017. עם זאת, כעת נמסר כי הדיונים צפויים להתחיל במועד זה, כי אלה יתקיימו במתכונת של שלושה דיונים בשבוע, וכי בהתאם לצורך תישקל האפשרות לקיים אף ארבעה דיונים בשבוע.
הבקשה הנוכחית להארכת מעצר
23. בהמשך להליכים המתוארים לעיל, הוגשה הבקשה שבפני להארכת מעצרם של המשיבים ב-90 ימים נוספים. ביום 17.11.2016 הוריתי על הארכת מעצרם של המשיבים עד למתן החלטה אחרת על ידי.
24. לטענת המדינה, הארכת המעצר היא מחויבת המציאות לנוכח המסוכנות הגבוהה מאד שנשקפת מן המשיבים, מסוכנות הנלמדת מן המעשים החמורים המיוחסים להם בכתב האישום ומנסיבות ביצועם. המדינה מדגישה כי המשיבים פעלו במסגרת ארגון פשיעה היררכי רב זרועות אשר פעילותו התאפיינה בתחכום עברייני ברמה הגבוהה ביותר ואשר לא בחל באמצעים להשגת מטרותיו, תוך נקיטה באלימות כדפוס פעילות קבוע.
25. נוסף על כך, המדינה טוענת כי מסוכנותם של המשיבים מתעצמת נוכח עברם הפלילי, הכולל הרשעות בעבירות חמורות רבות. כך, לאברג'יל שתי הרשעות קודמות כקטין, בין היתר בעבירות של רצח, ניסיון רצח ועבירות סמים, בגינן הוא נדון ל-18 שנות מאסר. כמו כן, אברג'יל הורשע בבלגיה (שלא בפניו, לאחר שנמלט מהמדינה) בעבירות של ניהול ארגון פשיעה וסחר בסמים ונדון לחמש שנות מאסר. בנוסף, בשנת 2008 הוגש בארצות הברית כתב אישום נגד אברג'יל ואחרים, בין היתר בגין רצח ועסקאות סחר בסמים. בגין עבירות אלה הוא נדון בארצות-הברית ל-102 חודשי מאסר שאותם הוא מרצה כעת בישראל. לסבח 12 הרשעות קודמות, בין היתר בעבירות אלימות, רכוש וסמים, שבגינן הוא ריצה חמישה עונשי מאסר. לבוהדנה תשע הרשעות קודמות, בין היתר בעבירות רכוש ואלימות, שבגינן ריצה מספר תקופות מאסר. ללוי שמונה הרשעות קודמות, בין היתר בעבירות אלימות ורכוש, ובגינן ריצה אף הוא מספר תקופות מאסר.
8
26. המדינה מוסיפה כי ביחס לכלל המשיבים קיים חשש כבד להימלטות מהדין. נטען כי חשש זה עולה באופן אינהרנטי מהעבירות שבהם המשיבים מואשמים, וכן נוכח העובדה שהנאשמים בפרשה מילטו חלק מהמעורבים בפעילות הארגון לחו"ל על מנת להסתיר את מעשיהם.
27. המדינה מוסיפה כי היא מודעת לכך שחל עיכוב בשמיעת משפטם של המשיבים, אלא שלשיטתה, עיכוב זה נובע בין היתר גם מן הקשיים בהסדרת ייצוגם של הנאשמים השונים וכן מבקשות שהוגשו על-ידי באי-כוחם לדחיית דיונים. בפרט, מצוין כי הדחיה האחרונה של מועד שמיעת הראיות לחודש ינואר 2017 התקבלה נוכח בקשת בא-כוחו של אברג'יל. המדינה מציינת כי בעת האחרונה נשמעה עדותו המוקדמת של מי שהיה נאשם 7 בכתב האישום (והורשע במסגרת הסדר טיעון) וכן כי התקיימו מספר דיונים בעתירתם של חלק מהנאשמים לגילוי ראיה חסויה. כמו כן, המדינה מדגישה כי המועד הצפוי לשמיעת ההוכחות הוא קרוב (חודש ינואר 2017), וזאת בקצב "מוגבר". המדינה אף מציינת כי הארכת המעצר האחרונה בעניינם של המשיבים, שעליה החליט השופט הנדל (ראו פסקה 20 לעיל), התבססה בין השאר על אותו מועד סמוך לתחילת שמיעת ההוכחות, וכי כעת מועד זה אך התקרב יותר.
28. מנגד, המשיבים מתנגדים להארכת המעצר המבוקשת. ככלל, הם מצביעים על הזמן הרב שחלף מאז הוגש כתב האישום, כאשר המשפט עצמו טרם החל.
29. בא-כוחו של אברג'יל ממקד את טענותיו בהתמשכות ההליכים בבית המשפט המחוזי ובתקופת המעצר הממושכת שבה שוהה אברג'יל, בפרט בשים לב לכך שהעבירות המיוחסות לו בכתב האישום בוצעו לכאורה עד לפני כעשור. בהמשך לכך נטען כי נוכח היקף החומר בתיק, וכן נוכח העובדה שבא-הכוח הנוכחי מונה לייצוג בחודש מאי האחרון, קיים חשש כי דיוני ההוכחות לא יחלו בחודש ינואר הקרוב. התוצאה לשיטתו היא כי אברג'יל יישאר במעצר זמן רב טרם יתקדם המשפט נגדו.
30. בא-כוחו של סבח מצטרף לטענות בדבר התמשכות ההליכים. כמו כן, הוא מבקש להדגיש כי המעשים המיוחסים לסבח מציירים אותו לכל היותר כ"חייל זוטר" בארגון. בהקשר זה נטען כי חלק מהנאשמים בפרשה, שהיקף המעשים המיוחסים להם בכתב האישום דומה לזה של סבח, שוחררו בתנאים מגבילים לאחר קבלת תסקיר בעניינם, או לחלופין נעצרו בפיקוח אלקטרוני. בנסיבות אלה, לשיטתו, אין מקום להארכת מעצר נוספת של סבח מאחורי סורג ובריח. בא-כוחו של סבח אף הביע הסכמה עקרונית להארכת המעצר בכפוף לכך שיוגש תסקיר בעניינו.
9
31. באת-כוחו של בוהדנה טוענת כי נוכח הבקשה שהגישה לשחרורה מייצוג היא מתקשה לטעון בעניינו, אך מצביעה על כך שמכל מקום חלקו של בוהדנה בפרשה מינורי יחסית, כנאשם באישום הרביעי בלבד. על כן, בהתחשב בהחלטות שניתנו בעניינם של נאשמים אחרים שחלקם דומה, כך נטען, יש מקום להורות על שחרורו. באת-כוחו של בוהדנה הביעה אף היא הסכמה עקרונית להארכת המעצר בכפוף להגשת תסקיר.
32. בא-כוחו של לוי מדגיש גם הוא את חלקו המצומצם יחסית של לוי בפרשה. הוא מציין כי מה שעמד בפני בית המשפט המחוזי כאשר הורה על מעצרו עד תום ההליכים היה עברו הפלילי של לוי, אולם מוסיף כי אפילו היה הדבר נכון בזמנו, הרי שבשלב זה לא ניתן עוד לייחס לכך משקל משמעותי, נוכח הזמן שחלף והתמשכות ההליכים.
33. בתשובתה, מדגישה באת-כוח המדינה כי בהליכי המעצר עד תום ההליכים - הן בהחלטותיו של בית המשפט המחוזי והן בהחלטות בעררים עליהן - נערכה הבחנה דקדקנית בין הנאשמים השונים מבחינת מידת מעורבותם בפרשה ומידת מסוכנותם, ובהתאם לכך חלקם נעצרו בפיקוח אלקטרוני וחלקם שוחררו בתנאים מגבילים. לשיטת המדינה, הבחנות אלה מצדיקות את המשך מעצרם של המשיבים שבפני שהם בעלי עבר פלילי מכביד וחמור, ושבעניינם קיים חשש משמעותי לשיבוש הליכים ולהימלטות מן הדין. המדינה סבורה כי מטעם זה אף אין מקום להארכת מעצרם בכפוף להזמנת תסקירים.
דיון והכרעה
34. נקודת המוצא
להכרעה במקרה דנן, נוסף על סעיף
10
35. אברג'יל - עניינו
של אברג'יל נבדל מעניינם של יתר המשיבים שבפני, בכמה היבטים. ראשית, אברג'יל הוא
ללא ספק הדמות הדומיננטית ביותר בכתב האישום, כמי שלפי הנטען עמד בראש הארגון, על
כל המשתמע מכך. כמעט כל האישומים בכתב האישום, למעט האישומים התשיעי, העשירי
והשנים-עשר מיוחסים לו. מן העבר השני, אברג'יל הוא היחיד מבין המשיבים שבפני
שלגביו טרם התקבלה החלטה באשר למעצרו עד תום ההליכים, וזאת כאשר הארכת מעצרו
מתבקשת זו הפעם החמישית. אכן, זהו מצב בעייתי, אשר המנגנון הקבוע ב
36. אכן, ככל שמתארכת
תקופת המעצר, נע האיזון המוסדר בסעיף
11
37. על רקע זה, אין מקום להורות על שחרורו של אברג'יל ממעצר. אכן, התמשכות ההליכים בתיק העיקרי - וכן בהליכי המעצר עד תום ההליכים - מעוררת קושי. אולם, קושי זה אינו רובץ לפתחה של המדינה בלבד. בהקשר זה יש לשים לב גם לשינויים שחלו בייצוגו של אברג'יל ובבקשות לדחיית מועד שהוגשו מטעם סנגוריו (ראו גם את דבריו של השופט הנדל בהקשר זה בעניין אברג'יל, בפסקה 3). אין בדברים אלה כדי למתוח ביקורת על התנהלותם של הסנגורים, אלא אך להדגים את המורכבות המאפיינת את ניהול ההליכים בפרשה דנן. כמו כן, יש לתת את הדעת על כך שנוכח התנודות בהליכי המעצר ובתיק העיקרי, חלק מהארכות המעצר הקודמות בבית משפט זה ניתנו לתקופות קצרות מ-90 ימים, כפי שתואר לעיל.
38. הדברים מקבלים משנה תוקף נוכח עברו הפלילי המכביד של אברג'יל והמסוכנות הרבה הנשקפת מן העבירות המיוחסות לו כעת - אשר די להפנות לעובדות כתב האישום על מנת ללמוד על חומרתה.
39. לבסוף, אפשר לציין כי העובדה שאברג'יל מרצה כעת מאסר מקהה את מידת הפגיעה בחירותו, לפחות בשלב זה (ראו: בש"פ 5777/16 מדינת ישראל נ' אדרי, פסקה 10 (27.7.2016)).
40. נוכח האמור, בכל הנוגע לאברג'יל, מצאתי לנכון להיעתר לבקשת המדינה.
12
41. סבח - הטיעון המרכזי שהעלה סבח היה כי הגיעה העת לבחון את האפשרות לשחררו לחלופת מעצר, או לכל הפחות למעצר בפיקוח אלקטרוני, ועל כן אין מקום להארכה נוספת של מעצרו מאחורי סורג ובריח. בהקשר זה ביקש סבח ליתן משקל משמעותי לכך שחלקו הלכאורי בפרשה הוא מצומצם. טענה זו אין בידי לקבל. כאמור, לסבח מיוחסת מעורבות באישומים השלישי והרביעי. במסגרת זו הוא מואשם בעבירות חמורות ביותר, ובכלל זה בעבירות רצח וניסיון רצח - והכול במסגרת ארגון פשיעה. בחינת פרטיו של כל אחד מאישומים אלה אף מדגישה כי המעורבות המיוחסת לסבח אינה עניין של מה בכך. במסגרת האישום השלישי הוא מואשם במעורבות ישירה בהכנות לניסיון ההתנקשות ברוזנשטיין על-ידי כך שלקח חלק בהכנתו של מטען החבלה, בהטמנתו ברכב ששימש לניסיון ההתנקשות ובבדיקתו. כמו כן, במסגרת האישום הרביעי מואשם סבח בין היתר בכך שמסר את מטען החבלה שהיה מיועד לניסיון ההתנקשות השני ברוזנשטיין לידיו של לוי. אכן, בסופו של דבר המטען התגלה כלא תקין והוחלף - אולם אין בכך כדי להמעיט מחומרת המעשים. מכל מקום, ישנה אף תשתית ראייתית לכאורית הקושרת את סבח גם למסירתו והרכבתו של המטען השני, אשר הפעלתו הובילה לבסוף למותם של שלושה אזרחים ולפציעתם של 51 נוספים (לעניין זה ראו החלטתו של השופט דנציגר בערר שהגיש סבח על ההחלטה לעצרו עד תום ההליכים: בש"פ 4398/16 הנזכר לעיל, בפסקה 11)). ברי אפוא כי מן המעשים המיוחסים לסבח עולה מידה רבה של מסוכנות. אכן מדובר בשני אישומים "בלבד" אך בהשוואה למשפטים אחרים כל אחד מהם היה נחשב לכתב אישום "מכובד" בפני עצמו. בשים לב לעוצמתה של המסוכנות האמורה - גם בשלב זה - איני סבורה כי חלוף הזמן מצדיק את שחרורו של סבח מן המעצר.
42. על כך יש להוסיף את עברו הפלילי המכביד של סבח. כאמור, לסבח 12 הרשעות קודמות בעבירות חמורות. הרשעתו האחרונה היא משנת 2010, ועניינה פרשת הרצח הטרגי של מרגריטה לאוטין ז"ל לנגד עיניהם של בן זוגה וילדיה בשנת 2008. סבח הורשע במסגרת הסדר טיעון בקשירת קשר לביצוע הרצח ובסיוע למבצע הרצח לאחר מעשה, ונדון לשבע שנות מאסר (בניכוי ימי מעצרו). בא-כוחו של סבח הדגיש את העובדה שההרשעה נסבה על מעשים שבוצעו לפני כשמונה שנים. אולם, דומה שחשובה לא פחות העובדה שמדובר על מעורבות בפעילות פלילית חמורה ביותר שהובילה למותה של עוברת אורח תמימה. על רקע זה ובנסיבות המתוארות, נוטה נקודת האיזון לעבר האינטרס הציבורי.
43. באשר לטענה שהעלה סבח בדבר חוסר שוויון בינו לבין נאשמים שנסיבותיהם דומות והוחלט לשחררם לחלופת מעצר או לעצרם בפיקוח אלקטרוני ייאמר כי מקומה של טענה מסוג זה הוא, באופן מסורתי, במסגרת הליך המעצר עד תום ההליכים (ראו: עניין אברג'יל, בפסקה 5). ואכן, בערר שהגיש סבח על ההחלטה לעצרו עד תום ההליכים נדונה בהרחבה טענת האפליה שהועלתה על ידו. בהקשר זה קבע השופט דנציגר כי קיים שוני רלוונטי המצדיק את ההבחנה בין סבח לנאשמים אחרים בפרשה - שוני הנעוץ בין היתר בעבר הפלילי השונה של כל אחד מהנאשמים; בחולשה ראייתית מסוימת הנוגעת לחלקם; ובטעמים פרטניים שאפשרו בנוגע לחלקם מעצר בפיקוח אלקטרוני (בש"פ 4398/16 הנזכר לעיל, בפסקה 15). ברי כי החלטתי זו אינה משמשת כמסגרת לערעור על החלטתו של השופט דנציגר, ובמובן זה אין מקום לסטות מקביעותיה. עם זאת, ככל שטענתו של סבח מכוונת לפרק הזמן שחלף מאז ניתנה החלטה זו, הרי שאיני סבורה כי בנקודת הזמן הנוכחית יש בכך כדי לשנות מן המסקנה שאליה הגעתי - וזאת כאמור על רקע המסוכנות הרבה הנשקפת מסבח נוכח המעשים החמורים המיוחסים לו ועברו הפלילי הכבד, אשר גם בעת הזו משקלם גובר על האינטרס הציבורי.
13
44. בוהדנה ולוי - עניינם של בוהדנה ולוי הוא דומה לצורך ההליך שבפני, וגם בעניינם הגעתי לאותה מסקנה. כאמור, באי-כוחם טענו כי המעשים המיוחסים להם מתמצים באישום הרביעי לכתב האישום. עם זאת, כפי שציינתי לעיל, ובשינויים המחויבים, די בכך כדי להעיד על המסוכנות הרבה הנשקפת מהם, אשר אין בחלוף הזמן כדי להפחית ממשקלה. כזכור, במסגרת האישום הרביעי מיוחסות לבוהדנה ולוי שלוש עבירות של רצח לצד עבירות אלימות נוספות. על פי עובדות האישום הרביעי לוי היה מי שקיבל את מטען החבלה שנועד לשמש להמתתו של רוזנשטיין - בשתי הזדמנויות שונות (שכן המטען הראשון היה פגום, ועל כן נדרש מטען מתוקן), ואילו בוהדנה היה האדם שהניח את המטען על גג המשרד שאותו נהג רוזנשטיין לפקוד. כמו כן, בוהדנה ולוי קיימו לכאורה תצפיות לעבר המקום, בהמתינם להגעתו של רוזנשטיין - ובסופו של דבר כאשר הגיע למקום, היה זה לוי שהודיע על כך למי שהפעיל את המטען. על רקע זה, ובשים לב גם לעברם הפלילי המכביד של בוהדנה ולוי (ולכך שהרשעתם האחרונה היא משנת 2013), לא מצאתי כי חלוף הזמן מצדיק את דחיית הבקשה להארכת מעצרם בעת הזו.
45. יוער כי גם טענתו של לוי באשר לאפליה בינו לבין נאשמים אחרים בפרשה נדונה בהחלטה שניתנה בערר שהגיש על ההחלטה לעצרו עד תום ההליכים, ונדחתה (ראו: בש"פ 4212/16 לוי נ' מדינת ישראל, פסקה 22 (30.6.2016)). הדברים שנאמרו בעניינו של סבח בהקשר זה יפים גם לעניינו של לוי.
14
46. באשר לטענותיו של בוהדנה באשר לאפליה בין נאשמים - בהתאם לאמור לעיל, המסגרת המתאימה יותר להעלאתן - בשלב זה - היא בקשה לעיון חוזר בהחלטה לעצרו עד תום ההליכים. יחד עם זאת בשים לב לכך שטענה זו לא נדונה בערר שהגיש בוהדנה על ההחלטה לעצרו עד תום ההליכים (בניגוד לסבח ולוי), מצאתי לנכון להתייחס בקצרה, ולו בבחינת למעלה מן הצורך, לטענה האמורה. לאחר שבחנתי את החלטותיו של בית המשפט המחוזי אני סבורה כי על פני הדברים אין לה בסיס. כך, נאשם 11 נעצר בפיקוח אלקטרוני בהסכמת המדינה נוכח חולשה ראייתית משמעותית בנוגע למעורבותו באירועי האישום הרביעי (ראו: פסקה 48 להחלטתו של בית המשפט המחוזי מיום 2.5.2016). גם נאשם 4 נעצר בפיקוח אלקטרוני בין היתר בשים לב לחולשה ראייתית משמעותית ביחס לאישומים המיוחסים לו, וכן בשים לב לכך שטיב מעשיו נגע בעיקר להיבט הסמים ולא באירועים אלימים ולכן שעברו הפלילי אינו כולל עבירות אלימות כלשהן (שם, בפסקה 50). באשר לנאשם 9, כאשר הורה בית המשפט המחוזי על מעצרו בפיקוח אלקטרוני הוא ציין כי הוא עושה כן בשים לב לכך שאין לחובתו הרשעות קודמות ולכך שאין בנמצא ראיות בדבר המשך התנהלות עבריינית שלו מאז האירועים הנטענים בכתב האישום (שם, בפסקה 54). אכן, בחלק מן ההחלטות הרלוונטיות ניתן גם משקל למעמדם של הנאשמים השונים בארגון ולמידת מרכזיותם בפרשה (ראו למשל בפסקה 7 להחלטתו של בית המשפט המחוזי מיום 10.3.2016, בעניינו של הנאשם 17). יחד עם זאת, לא היה זה שיקול שעמד לבדו - ולצדו נבחנו לעומק גם טיב המעשים המיוחסים לנאשם, התשתית הראייתית כנגד הנאשם וכן עברו הפלילי של הנאשם ומידת המסוכנות שעליה הוא מלמד. על רקע זה, איני סבורה כאמור כי יש בסיס לטענותיו של בוהדנה. זאת, מבלי לפגוע בזכותו לפנות בכל עת בבקשה לעיון חוזר בתנאי מעצרו, באם התקיימו התנאים לכך.
47. אשר על כן, גם בעניינם של סבח, בוהדנה ולוי - מצאתי לנכון להיעתר לבקשת המדינה.
סיכום
48. לקראת סיום ייאמר כי מעל הבקשה כולה "מרחפים" שני שיקולים נוספים - שמחזקים אף הם את המסקנה שאליה הגעתי. השיקול הראשון נעוץ בחשש מפני שיבוש הליכים, הטבוע במקרים שבהן העבירות בוצעו במסגרת ארגון פשיעה (ראו למשל: בש"פ 5491/13 מדינת ישראל נ' פלוני, פסקה 7 (13.8.2013)), ולא כל שכן ארגון בינלאומי רב-זרועות כגון זה שבמקרה דנן. הדברים אמורים בפרט בכל הנוגע לחשש הממשי מפני האפשרות להימלטות מאימת הדין בנסיבות אלה (ראו: בש"פ 5272/06 מדינת ישראל נ' מוסלי, פסקה 9 (13.8.2006)). השיקול השני עניינו בגישה הכללית שבה נוקט בית משפט זה ביחס למסוכנותם של אלו הפועלים לכאורה במסגרת ארגוני פשיעה (ראו: שם; בש"פ 6471/08 מדינת ישראל נ' אבוטבול, פסקה 17 (29.7.2008); עניין עבדאל קאדר, בפסקה 39)).
49. אין לכחד - קצב
התקדמות ההליכים בפרשה דנן לא היה משביע רצון עד כה. בהקשר זה, כאמור, הקושי שבפני
טבוע במתח המובנה בין ה
50. סוף דבר: הבקשה מתקבלת. אני מורה על הארכת מעצרם של המשיב 1 והמשיבים 5-3 ב-90 ימים נוספים, החל מיום 24.11.2016 או עד למתן פסק דין בעניינם בתפ"ח 24984-07-15 בבית המשפט המחוזי בתל אביב-יפו, לפי המוקדם.
ניתנה היום, כ"ז בחשון התשע"ז (28.11.2016).
|
|
ש ו פ ט ת |
_________________________
העותק כפוף לשינויי עריכה וניסוח. 16088060_A03.doc עכ