מ”ת 58044/11/16 – מדינת ישראל נגד נסים קריספל
בית המשפט המחוזי בירושלים
|
מ"ת 58044-11-16 |
1
בפני כב' השופט משה סובל
המבקשת: |
מדינת ישראל באמצעות פרקליטות מחוז ירושלים (פלילי)
|
נגד |
|
המשיב: |
נסים קריספל (עציר) ע"י ב"כ עו"ד דוד הלוי
|
החלטה |
1. לפני בקשה להורות על מעצרו של המשיב עד לתום ההליכים המשפטיים נגדו בת"פ 58033-11-16.
2
2.
נגד המשיב הוגש ביום 24.11.16 כתב אישום
שעניינו עבירות לפי
3.
בד בבד עם הגשת כתב האישום הגישה המבקשת את
הבקשה דנא למעצרו של המשיב עד לסיום משפטו. לטענתה, ישנן ראיות לכאורה להוכחת
אשמתו במעשים המיוחסים לו: הודאתו של המשיב ותפיסת מעבדה לייצור סמים בביתו. לטענת
המבקשת, חומרת העבירות המיוחסות למשיב, נסיבות ביצוען והיקפן הרחב מקימים חשש סביר
לכך ששחרורו יסכן את בטחונו של אדם או את בטחון הציבור, ומשכך, קמה נגדו עילת מעצר
מכוח סעיפים
3
4. בדיון שהתקיים בפני ביום 27.11.16 שלל ב"כ המשיב קיומן של ראיות לכאורה במובן המהותי, והוסיף וטען כי הופרכה חזקת המסוכנות וכי יש לשחרר את המשיב לחלופת מעצר. ב"כ המשיב טען כי המשיב גידל את סם הקנביס על מנת לבצע מחקר יישומי בקרב חולי סרטן סופניים אודות ההשפעות שיש לצמח הקנביס והיכולת להעניק לחולים אלה מזור באמצעות צריכתו של החומר הקיים בצמח בדרך של חליטה - ולא למטרות רווח כספי, כפי שנטען בכתב האישום. בהקשר זה ציין ב"כ המשיב, כי מדובר באדם בן 70, שהקדיש את חייו לחקר צמחי הבר של ארץ-ישראל כמקור לתרופות, כתב 13 ספרים בנושא והפך למומחה בתחום (חרף העדר השכלה פורמאלית). עוד נטען, כי אין בחומר הראיות ולו ממצא אחד שיש בו כדי לסתור את גרסת המשיב. יתרה מכך, שיתוף הפעולה המלא מצד המשיב בחקירתו, הוא שהוביל לכתב האישום נגדו, ומכאן הוכחה נוספת לתמימותו ואמינות גרסתו.
דיון
5.
סעיף
6. למעשה, אין חולק כי קיימות ראיות לכאורה לכל העובדות ה"חפציות" שבכתב האישום. בביתו של המשיב נתפס סם מסוכן מסוג קנביס במשקל כולל של 77.32 ק"ג נטו וכן ציוד לגידול הסם כגון עציצים, משקל, חומרי דשן (דו"ח מסכם חקירת מז"פ מיום 21.11.16; חוות דעתה של המומחית שרה ברמן מיום 21.11.16; מזכר מאת רס"ר אבישי טובי מיום 21.11.16). המשיב אף לא חלק על כך בחקירותיו. כך למשל אמר:
"הבאתי זרעים של קנאביס ממרוקו הבאתי קופסא של זרעים ושמתי אותם בחפצים שלי במזוודה וזרעתי אותם בביתי בצורה טבעית לא תחת אורות ולא תחת פנסים כמו שמגדלים במרוקו"
(הודעה מיום 20.11.16, שו' 67-66).
"ש: אז בעבודות [צ"ל עובדות] האירוע אתה מודה ולוקח אחריות מלאה על מעשיך, נכון?
ת: כן"
(הודעה מיום 22.11.16, שו' 584-583).
4
7.
המחלוקת המהותית היחידה נוגעת לשאלה, האם
מעשיו של המשיב נועדו, כטענתו, לצרכי מחקר; או שמא, כטענת המבקשת, לשם השאת רווח
כספי. אלא שעוד טרם נידרש למחלוקת זו, חשובה לענייננו הוראת סעיף
5
8.
הלכה למעשה, חומרת המעשים מתגברת עוד יותר,
בשים לב למטרה הלכאורית העומדת מאחורי העבירות שביצע המשיב. לאחר שעיינתי בחומר החקירה
ושקלתי לאורו את טענות הצדדים, מצאתי כי יש בחומר החקירה כדי לבסס סיכוי סביר לכך
שבסיום המשפט תישלל גרסת המשיב וייקבע כי יבוא וגידול הסם על ידו נועדו למטרת רווח
כספי. גם כאן, נקודת המוצא היא החזקה הקבועה בסעיף
א. בגרסת המשיב קיימות סתירות מהותיות באשר למצבו הכלכלי. מחד גיסא, טען המשיב בחקירותיו כי הוא מתקיים מקצבת זקנה מטעם ביטוח לאומי על סך 2200 ש"ח בחודש (הודעה מיום 20.11.16, שו' 22-20, 29; הודעה מיום 22.11.16, שו' 144-143, 156), אינו משלם ארנונה "כי אין לי ממה" (הודעה מיום 20.11.16, שו' 180, 199), ומנותק מחשמל מזה ארבע שנים בשל חוב כספי גדול (הודעה מיום 20.11.16, שו' 138-137, 208-206; הודעה מיום 22.11.16, שו' 202-201, 442-441). על דברים אלה חזר בדיון ב"כ המשיב עת טען כי המשיב מתקיים מקצבת ביטוח לאומי, אינו מחובר לחשמל עקב חוב ואינו יכול לשלם ארנונה בשל הכנסותיו המצומצמות (פרוטוקול מיום 27.11.16, עמ' 5-4). מנגד טוען המשיב, כי יש בידיו חסכונות מהם הוא מממן את הוצאות הרכבים שברשותו (הודעה מיום 22.11.16, שו' 214-203), את נסיעותיו לחו"ל (שם, שו' 420-412), את הציוד ששימש לגידול הקנאביס (הודעה מיום 20.11.16, שו' 78-76) ואת חשבון המים (שם, שו' 195-193), ואף לא הייתה לו כוונה לגבות כסף עבור הקנביס מהמטופלים שעתידים היו לצרוך אותו (שם, שו' 111-110; הודעה מיום 22.11.16, שו' 526-525). סתירה נוספת עולה בהקשר זה לגבי עלות ההשקעה של גידול הקנביס: בעוד שהמשיב טען בחקירה הראשונה כי "כל הגידול הזה אם עושים חישוב מדובר ב 6000 ש"ח" (הודעה מיום 20.11.16, שו' 182), הרי שבחקירתו המאוחרת טען ש"ההשקעה היא אפסית, אני לא מצפה לקבל כסף" (הודעה מיום 22.11.16, שו' 526-525). הטענה בדבר השקעה אפסית נסתרת לכאורה גם מכך שצריכת המים של המשיב הייתה גבוהה יותר מזו של חקלאים או של משפחה (שם, שו' 398-382), וכן מכך שהמשיב אישר כי שילם בעצמו על כלל הציוד לגידול הקנביס ("קניתי עציצים, אדמה.. קניתי טפטפות, בקר השקיה, קומפוסט") בכסף מזומן (הודעה מיום 20.11.16, שו' 75-73, 78-76). קשייו הכלכליים של המשיב מבססים לכאורה כשלעצמם מניע לביצוע עבירות הסם לשם הפקת רווח כספי. בנוסף, יש בקשיים הכלכליים כדי להטיל צל כבד על סבירות הגרסה בדבר הוצאת כספים בסכום משמעותי לצורך מחקר על ידי מי שאין בידיו לשלם הוצאות בסיסיות כגון חשבונות חשמל וארנונה.
6
ב. גם הטענה לפיה מדובר במחקר יישומי ניסיוני בקרב חולים סופניים, תמוהה לכאורה בשים לב למכלול הנסיבות. ניתן היה לצפות, שמחקר ניסיוני וחדשני מסוג זה, ייערך תחילה באופן מצומצם לצורך בחינת סיכוייו, קל וחומר נוכח מצוקתו הכלכלית של המשיב. עם זאת, המשיב בחר להתחיל את הניסוי עם גידול של למעלה מ-77 ק"ג קנביס בקנה מידה תעשייתי.
ג. לטענת המשיב, כל חייו עסק בחקר צמחיית הבר של ארץ-ישראל כמקור לתרופות (הודעה מיום 20.11.16, שו' 7-4). עם זאת, מדברי המשיב עולה, כי זו הפעם הראשונה בה הוא עורך ניסוי מסוג זה ובסדר גודל כזה (למשל: שם, שו' 127-112). קשה שלא לתהות, מדוע בחר המשיב דווקא להתחיל בניסוי בקנה מידה מסחרי שכזה, באמצעות צמח הקנביס ולא באמצעות צמחים אחרים בעלי סגולות רפואיות.
ד. על כל אלה יש להוסיף כי איש לא ידע על אודות מחקרו הנטען של המשיב (הודעה מיום 20.11.16, שו' 47-46); הוא לא פנה לגורם כלשהו טרם התחלת המחקר כדי לקבל אישור, הכרה או סיוע (הודעה מיום 22.11.16, שו' 377-371, 492, 499-495); ולדבריו דיבר עם רופאים על הרעיון אך לא על הגידול (הודעה מיום 20.11.16, שו' 133-130). יתר על כן, חרף ההזדמנות שניתנה למשיב בחקירה, הוא לא הציג כל ראיה המתעדת את המחקר (הודעה מיום 22.11.16, שו' 298-278, 611-608); לא מסר כל שם של רופא עמו שוחח על העניין (הודעה מיום 20.11.16, שו' 133-132); ועל אף שטען כי חילק עלים כחליטה לחולי אלצהיימר שפנו אליו וביקשו ממנו עזרה, סירב למסור את שמם וטען: "אם אדרש בבית משפט אני אומר" (שם, שו' 129).
ה. בחיפוש שערכה המשטרה בביתו של המשיב נמצא משקל אלקטרוני, לגביו אמר המשיב כי המשקל נועד לשקילת הקנביס (הודעה מיום 20.11.16, שו' 173-172). לכאורה, מקום בו מדובר בחלוקת חומר ללא תמורה, אין צורך בשקילה מדוקדקת של הכמות המחולקת.
7
9.
המסקנה העולה מן האמור היא שקיימות לחובת
המשיב ראיות לכאורה לכל העובדות והעבירות הנטענות בכתב האישום. ממילא קמה נגדו
עילת מעצר סטטוטורית בגין מסוכנות לביטחון הציבור כאמור בסעיף
10. לבקשת ב"כ המשיב (שהוצגה טרם חתימת ההחלטה), אני רואה להבהיר לשב"ס ו/או לבית המעצר כי הסטטוס של המשיב לכל דבר ועניין הוא עצור עד למתן החלטה אחרת ולא עצור במעצר ימים.
11. כמו כן, בהתאם לבקשת ב"כ המשיב, יאפשר שב"ס ו/או בית המעצר למשיב עשר שיחות טלפון על חשבון המדינה.
12. שירות המבחן יגיש את התסקיר עד ליום 14.12.16 שעה 8:30.
13. המשך דיון בבקשה יתקיים ביום 14.12.16 שעה 8:30.
המזכירות תשלח את ההחלטה לשירות המבחן.
המזכירות תזמין את המשיב באמצעות שב"ס.
תיק החקירה מוחזר לידי ב"כ המבקשת.
ניתנה היום, כ"ט חשוון תשע"ז, 30 נובמבר 2016, במעמד המשיב וב"כ הצדדים.