עת”א 33235/02/17 – סטס אורטגו, נגד הממונה על עבודות שירות – מפקדת גוש צפון,מדינת ישראל
בית המשפט המחוזי בחיפה |
|
|
19 מרץ 2017 |
עת"א 33235-02-17 אורטגו נ' הממונה על עבודות שירות - מפקדת גוש צפון ואח'
|
1
בפני כב' השופט רון שפירא, סגן נשיא
העותר |
סטס אורטגו, ע"י ב"כ עו"ד רועי קרן
|
נגד
|
|
המשיבים |
.1 הממונה על עבודות שירות - מפקדת גוש צפון .2 מדינת ישראל
|
פסק דין |
עניינה של עתירה זו בהחלטת מפקד המחוז הצפוני של שב"ס מיום 10.1.2017 שאימץ את המלצת עורך השימוע מטעם הממונה על עבודות שירות והורה כי העותר ירצה את יתרת מאסרו כמאסר בפועל במתקן כליאה.
בטרם אתייחס להחלטה נשוא העתירה יצוין כי במהלך הטיעון בפני הועלו גם טענות בכל הנוגע ליתרת ימי עבודות השירות שהעותר לא ריצה, וכפועל יוצא מכך יתרת המאסר שעליו לרצות. טענות אלו לא היו חלק מהעתירה וממילא לא נבחנו ע"י ב"כ שב"ס קודם לדיון. עם זאת, וככל שיש מחלוקת לעניין משך ימי המאסר שנותרו לריצוי הרי שיש לברר טענה זו בהתאם לנהל המתאים. יוער עוד כי גם בהחלטה על הפקעת עבודות השירות נרשם בסעיף 3 במפורש כי התחשיב הסופי של מניין הימים יבוצע מאוחר יותר, לאחר בדיקת כל הנתונים הנדרשים לעניין. מכאן גם שלא מצאתי לנכון להתייחס במסגרת זו למחלוקת החישובית בעניין מניין ימי עבודות השירות שהיה על העותר להשלים, וכפועל יוצא מכך יתרת המאסר שעליו לרצות. עם זאת, ומאחר שהנושא רלוונטי להחלטה הסופית, ראוי לציין כי משך יתרת המאסר הינו קצר.
מכאן לעניין שבפני: אין חולק, והעותר מאשר, כי התנהלותו בעת ביצוע עבודות השירות לא הייתה תקינה והוא אף נעדר מעבודתו פעמים רבות. עניין זה אושר על ידו הן בדיון בפני והן בשימוע. יצוין כי בשימוע גם טען העותר כי התקשה להגיע למקום ביצוע עבודות השירות עקב בעיות כלכליות. עם זאת לא הסביר מדוע קודם לכן לא פנה לממונה והציג בפניו את הבעיה וביקש לעבור למקום עבודה אחר.
2
בדיון בפני הבהיר ב"כ העותר שלמעשה, במהלך ריצוי עבודות השירות, הוא נפל והתדרדר שוב לשימוש בסמים. העותר פנה מיוזמתו להליך של גמילה באשפוזית ולטענת בא כוחו סיים את ההליך בהצלחה. כמו כן נישא העותר ונולדה לו בת. כל אלו גרמו להיעדרותו מעבודות השירות. למעשה מבקש העותר כעת כי תינתן לו הזדמנות אחרונה, לפנים משורת הדין, להשלים את ריצוי עבודות השירות. כל זאת כדי למנוע את כניסתו לבית מעצר וחשיפתו החוזרת למעגל הסמים.
אציין כי חלק מהטענות שהועלו בפני לא עלו בפני עורך השימוע. שב"ס היה מודע למצבו המשפחתי של העותר ודחה את מועד השימוע כדי לאפשר לו להשלים את עבודות השירות. אלא שהעותר המשיך להעדר מהעבודה ולכן, בסופו של יום ולאחר חלוף זמן רב ומתן הזדמנויות לשיפור התנהלות (לרבות שלוש שיחות התראה), התקבלה ההחלטה נשוא העתירה.
אדגיש כי עצם העובדה שהעותר התדרדר לשימוש בסמים, לפי דבריו, מהווה עילה להפסקת עבודות השירות, זאת מעבר להיעדרויותיו הרבות מהעבודה, עניין שהעותר מאשר. לא נטענה בפני כל טענה לעניין תקינות ההליך שהתקיים בשב"ס. אין חולק כי לעותר נערכו שיחות בירור; השימוע נדחה כדי לאפשר לעותר לשפר דרכיו; בסופו של יום התקיים שימוע ולאחריו התקבלה ההחלטה נשוא עתירה זו.
עם זאת החלטתי, במידה רבה לפנים משורת הדין, לאפשר לעותר להתייצב לשימוע נוסף. אבהיר להלן:
לטענת העותר, כפי שפורטה בפני ולא פורטה בפני עורך השימוע, העותר התדרדר לסמים, אשפז עצמו במוסד גמילה וסיים בהצלחה הליך טיפולי. אמנם, וכפי שצוין, עצם חזרתו לשימוש בסם יכולה להוות עילה להפקעת עבודות השירות. אלא שלא זו הייתה העילה. מהצד השני, העובדה שהעותר טוען כי עבר בהצלחה הליך של גמילה, ביחד עם עובדת יתרת המאסר הקצרה והשלכותיה האפשריות על סיכויי הגמילה מסמים, כל אלו מחייבים בחינה ושיקול דעת ע"י גורמי הממונה על עבודות שירות ובהמשך מפקד המחוז.
כפי שציינתי כבר בעת"א 26495-01-17 זוהיר חגיר נ' הממונה על עבודות השירות (5.2.2017), גם במקרה בו מדובר באסיר המרצה עבודות שירות חלה החובה לשקול במסגרת כל החלטה גם שיקולים הקשורים בשיקומו של האסיר. ככל שמשך יתרת המאסר קצר יותר כך גם יש לתת לשיקולי שיקום משקל משמעותי יותר.
3
במקרה שבפני, ככל הנראה מאחר ולא הוצגו הנתונים הנדרשים בפני עורך השימוע, ובהמשך מפקד המחוז, לא נשקלו גם שיקולי שיקום ולא הובאה בחשבון טענת העותר, הטעונה בדיקה ואימות, כי השלים בהצלחה הליך של גמילה מסמים, על כל המשתמע מכך. לא נבחנה ולא נשקלה השפעת מאסר קצר שנותר לעותר לרצות על הליך הגמילה שעבר, לטענתו, ומכלול שיקולי השיקום שיש לשקול על רקע האמור, כאשר לעניין זה מצטרפת עובדת נשואיו והפיכתו לאב לתינוקת, עובדות שגם להן יש השלכות על שינוי אורחות חיים וסיכויי שיקום.
אשר על כן אני מורה כדלקמן:
עניינו של העותר יוחזר לשימוע. למועד השימוע, שיקבע מיד לאחר הדיון היום, ימציא העותר לידי עורך השימוע אישורים מהקהילה הטיפולית/מוסד הגמילה בו שהה בכל הנוגע לטיפול שלטענתו עבר. העותר רשאי להזמין לשימוע, מעבר לעורך דינו, גם נציג של אותו מוסד טיפולי כדי שיוכל למסור פרטים לעורך השימוע. עורך השימוע יבחן את כל הנתונים שיובאו בפניו. לאחר שישקול את כל הנתונים הנדרשים לעניין ייתן את המלצתו למפקד המחוז הצפוני בשב"ס, שיבחן את כל ההיבטים של המקרה ויחליט בהתאם לסמכותו ולפי מיטב שיקול דעתו.
אדגיש כי לגופו של עניין אינני מביע עמדה.
ניתן היום, כ"א אדר תשע"ז, 19 מרץ 2017, במעמד העותר וב"כ הצדדים.
w |
ר' שפירא, ס. נשיא |