ת”פ 13939/07/18 – מדינת ישראל,תביעות ירושלים נגד דורון פורת
בית משפט השלום בירושלים |
|
ת"פ 13939-07-18 מדינת ישראל נ' פורת
|
|
1
בפני |
כבוד השופט דוד שאול גבאי ריכטר
|
|
בעניין: |
מדינת ישראל |
|
|
תביעות ירושלים |
המאשימה |
|
נגד
|
|
|
דורון פורת
|
|
|
ע"י ב"כ עו"ד רן תגר |
הנאשם |
גזר דין |
כתב האישום המתוקן בתיק זה ותמצית אישום בפל"א 302015/2017
הנאשם הורשע על פי הודאתו במסגרת הסדר טיעון שלא כלל הסכמה עונשית, ביחס לעבירות המפורטות בכתב האישום המתוקן בתיק זה, ובתמצית אישום בתיק פל"א 302015/2017 כמפורט להלן:
שתי עבירות של החזקת סם שלא
לצריכה עצמית, לפי סעיפים
החזקת סמים מסוכנים, לפי סעיף
שש עבירות של סחר/אספקת סם,
לפי סעיפים
עבירה של החזקת אגרופן, לפי
סעיף
2
מעובדות כתב האישום המתוקן עולה כך:
האישום הראשון - ביום 27.5.2018 הגיע שוטרים לדירתו של הנאשם כדי לבצע צו חיפוש, ובמהלך החיפוש נמצאו הסמים הבאים באיזורים שונים בסלון הדירה: קנביס במשל 570 גרם נטו; MDMA במשקל 29.11 גרם נטו; חשיש במשקל 30 גרם נטו; קוקאין במשקל 10.4 גרם נטו; LSD במשקל 0.40 גרם נטו; N-Ethylpentylone במשקל 53.3948 גרם נטו; Ketamine במשקל 6.52 גרם נטו.
עוד חפצים שונים, לרבות משקלים דיגיטיליים וכן סכומי כסף במזומן - 7,510 ₪ ו-5 יורו.
באותה הזדמנות, נתפסו ברכבו של הנאשם הסמים הבאים: קנביס במשקל 1.23 גרם נטו; קוקאין במשקל 0.08 גרם נטו ו-Ketamine במשקל 0.21 גרם נטו.
האישום השני - מעובדות האישום המתוקן (המרכז מספר אישומים) הנאשם סחר ב-1 גרם מריחואנה תמורת 120 ₪ מול אדם בשם מיכאל, בשלוש הזדמנויות בחודשים ספטמבר, נובמבר 2017 וינואר 2018. עוד עולה כי במהלך חודש דצמבר 2017 מכר למיכאל 5 גרם מריחואנה תמורת 500 ₪.
האישום השלישי - מעובדות האישום המתוקן עולה, כי במהלך פורים 2018 מכר הנאשם לאביגיל סם מסוג MDMA תמורת 300 ₪. עוד עולה, כי כשבוע לפני 25.5.2018, סיפק הנאשם לאביגיל, ע"פ בקשתה, סם מסוג MDMA.
מעובדות תמצית האישום עולה, כי ביום 10.7.2017 מחוץ לביתו, החזיק הנאשם באגרופן.
מהלך הדיון
מהלכו של תיק זה לא היה שגרתי ככל שהדבר נוגע לתיק בתחום הסמים.
הנאשם היה עצור בתיק זה 12 ימים (מיום 27.5.2018 ועד 7.6.2018), וכבר בשלב "הצהרת התובע", הורתה חברתי, כב' השופטת חוי טוקר, על שחרורו של הנאשם למעצר בית מלא והשתלבותו במרכז גמילה פרטי "וילה מטריקס" (להלן - "מטריקס"). בין היתר נקבע תנאי הפקדה משמעותי מאוד, של 50,000 ₪.
3
ביום 5.7.2018 הוגשו בעניינו של הנאשם כתב אישום ובקשה להותרת התנאים המגבילים על כנם, כשביום 31.7.2018 הוטל עליו צו פיקוח מעצרים, שאפשר שילובו תחת פיקוח שירות המבחן, ב"מטריקס", בה החל שהותו כבר ביום 19.6.2018. ביום 13.11.2018 עבר הנאשם לתנאים של "מרכז יום"ב"מטריקס", והותר לו להשתלב בלימודים, וביום 28.2.2019, נותרו מן התנאים המגבילים תנאי מעצר בית לילי. ביום 14.7.2019 הוריתי על ביטול התנאים המגבילים לנוכח היעדר הפרות והמשך מוצלח של תהליך טיפולי/שיקומי.
תסקיר שירות המבחן
מהתסקיר שהוגש בעניינו של הנאשם עולה כי מדובר בצעיר כבן 23, רווק המתגורר כיום עם הוריו במושב. בזמן הנוכחי, עובד הנאשם כמדריך גמילה ב"מטריקס". הוא סיים 12 שנות לימוד עם בגרות מלאה, ולאורך שנות התבגרותו הסתייע בטיפול נפשי. הוא התגייס לצה"ל אך שוחרר שחרור מוקדם עקב מצבי חרדה חוזרים בעת השירות הצבאי. הוא עבד בעבודות שונות בתחום הנגרות והאקוסטיקה.
הנאשם הוא הצעיר מבין שלושה אחים ואחיות. הן אחיו ואחותו והן הוריו הם האנשים בעלי הישגים, כל אחד בתחומו, ובעקבות האירועים נשוא כתב האישום וההליך הפלילי, התהדקה מערכת היחסים המשפחתית.
מתברר, כי הנאשם החל לצרוך סמים ואלכוהול בהיותו כבן 11, כשחבר לנערים בוגרים ממנו, חסרי מסגרת. הוא צרך סמים שונים באופן אינטנסיבי, ולמעט טיפול קצר שעבר במסגרת טיפול של שירות המבחן בהיותו כבן 15, המשיך במנהגו זה לאורך השנים, עד למעצרו בתיק הנוכחי. הנאשם תיאר כי מצבו הנפשי הדרדר והלך ככל שהעמיק את השימוש בסמים, וכך גם מעורבותו בעולם הפלילי, על-מנת לצרוך סמים.
הנאשם נטל אחריות למעשיו, וסיפר כי ביצע את העבירות בשל הפיתוי לרווח קל הגלום במעשים אלו. בין היתר הדבר אפשר לו לממן את התמכרותו לסם. הוא תיאר מצב של סחרור אותו חווה טרם מעצרו.
הנאשם תיאר את חוויית המעצר כחוויה מטלטלת שהציבה לו גבול ברור, ואשר הובילה אותו לפנות לטיפול. הנאשם תיאר את הטיפול שעבר ב"מטריקס" כמשמעותי ביותר, מבחינת הבנת התנהגותו בעבר, רכישת כלים משמעותיים להימנעות בהווה ובעתיד. כיום הנאשם "בגר"את "מטריקס" ומשמש מדריך למכורים אחרים, עיסוק המעניק לו סיפוק רב. במקביל, הנאשם לומד פסיכולוגיה במסגרת האוניברסיטה הפתוחה.
לכל אורך ההליך מסר הנאשם בדיקות שתן שנמצאו נקיות משרידי סם.
גורמי הטיפול, לרבות פסיכולוג אצלו טופל הנאשם, וכן העובדת הסוציאלית ב"מטריקס", סיפרו על אודות כברת הדרך המשמעותית שעבר הנאשם בטיפול, ועל אודות שיתוף הפעולה המלא שלו עמם. הם מתרשמים כי כיום הנאשם מגויס לשמר את הישגיו הטיפוליים, וכיום מתפקד באופן מיטבי כמדריך לנגמלים.
שירות המבחן שוחח גם עם אביו של הנאשם, אשר תיאר את הטלטלה העזה שחוותה המשפחה עם מעצרו של הנאשם, והתבררות עומק בעיותיו הנובעות מן הסמים ומצבו הנפשי. לדבריו, המשבר הצמיח הזדמנות שנוצלה, ללימוד לקחי העבר ושיפור מערכת היחסים המשפחתית.
4
בסיכומו של התסקיר, ציין שירות המבחן את גורמי הסיכון (המעורבות הממושכת בתחום הסמים) ואת גורמי הסיכוי (העורף המשפחתי החזק כיום, התהליך הטיפולי הארוך והמוצלח שעבר הנאשם והמוטיבציה שלו לתפקוד נורמטיבי), והעריך כי הנאשם עבר תהליך עמוק ומשמעותי של שיקום. לפיכך, המליץ שירות המבחן על הטלת של"ץ בהיקף 320 שעות לביצוע ביחידת המתנדבים בעיריית הוד השרון וכן צו מבחן למשך שנה. השירות ציין כי שליחת הנאשם למאסר, וחשיפתו לסביבה עבריינית, תפגע במאמצי השיקום הניכרים מצד הנאשם ואף תוביל לרגרסיה במצבו.
חוות דעת של הממונה על עבודות השירות
לנוכח רמת הענישה הנוהגת שאינה מוציאה מכלל אפשרות של הטלת מאסר בדרך של עבודות שירות, הזמנתי חוות דעת מן הממונה על עבודות השירות. מחוות הדעת שהגיש הממונה על אודות כשירות הנאשם לבצע מאסר בעבודות שירות עולה, כי הוא נמצא כשיר לבצע עבודות שירות במרכז יום לקשיש ג'פרי לידר בכפר סבא החל מים 24.11.2019.
ראיות וטיעונים לעונש
הצדדים לא הגיעו להסכמה עונשית, מלבד הסכמה על חילוט הכספים שנתפסו בדירתו של הנאשם.
במסגרת הראיות לעונש, שמעתי את אביו של הנאשם ואת העובדת הסוציאלית מטעם "מטריקס". האב שיתף בטלטלה הקשה שעברה המשפחה, ובתהליך הפקת הלקחים שבא בעקבותיה, ובסופו, ההתקרבות בין בני המשפחה, מתוך תמיכה בתהליך השיקום של בן הזקונים, הנאשם. הגב' הילה טל (העו"ס) סיפרה עד כמה מעמיק ומוצלח היה התהליך השיקומי שעבר הנאשם, והדגישה את חשיבות המשך עבודתו כמדריך למכורים לשעבר - הן ביחס לנאשם עצמו, והן, ובעיקר, כלפי אותם מכורים לשעבר, אותם מסייע הנאשם להציל בדרך של תמיכה והקניית כלים להתמודדות עם ההתמכרות. גב' טל ציינה בתשובה לשאלתי, כי "מטריקס" סבורה שיש להטיל על הנאשם עונש של של"ץ ולא מאסר בעבודות שירות, על-מנת שעבודתו ב"מטריקס"לא תיקטע, הגם שהמקום ימשיך לעמוד עמו בקשר.
במסגרת הטיעונים לעונש, מחד, המאשימה הדגישה את חומרת המעשים, את הצורך בענישה מרתיעה בתחום של סחר בסמים, ולכן עתרה למתחם ענישה שבין 6 ל-12 חודשי מאסר בגין כל עבירת סמים, וכן טענה למאסר של חודש ימים בגין עבירת החזקת האגרופן. עם זאת סברה המאשימה כי ניתן לחרוג ממתחם הענישה בשל שיקולי שיקום, ולהסתפק ב-5 חודשי מאסר במצטבר עבור כל אחד מהאישומים, וחודש מאסר בשל אישום האגרופן, יחד עם קנס, מאסר על-תנאי, פסילת רישיון בפועל ופסילה רישיון על-תנאי.
5
מאידך, הסניגור הדגיש את נטילת האחריות של הנאשם כבר משלב החקירה, את נטילת אחריותו בפני בית המשפט, את התהליך הטיפולי המרשים שעבר, את התמיכה לה זכה ממשפחתו, ואת שאיפותיו הנורמטיביות ומעשיו כיום - טיפול במכורים לשעבר, כמוהו, בהדרכה ובהנחיה, תוך שהוא בעל שאיפות לעסוק בתחום הפסיכולוגיה בעתיד. הסניגור הצטרף לעתירת המאשימה לחרוג ממתחם הענישה ההולם, וסבר כי יש לאמץ את המלצת שירות המבחן, הואיל והטלת עונש, גם בעבודות שירות, עלולה לסכל את המשך התקדמותו של הנאשם.
אשר לערך המוגן - העבירות אותן עבר הנאשם פוגעות בערך המוגן של שמירה על שלום הציבור ובריאותו מפני נגע הסמים, שאינו מבחין בין "סמים קלים" ל"סמים קשים", שתוצאות השימוש בהם וההתמכרות אליהם קשות, ארוכות טווח ורחבות היקף וחורגות מעניינו של אדם אחד, ונוגעות לכלל החברה. בעניינו מידת הפגיעה בערך המוגן ניכרת, במיוחד לנוכח טיבם של הסמים שנתפסו, והעובדה שהנאשם סחר מול שני אנשים שונים מספר פעמים. ברגיל, בעבירות מסוג זה, הבכורה ניתנת לשיקולי ההרתעה, ולא לשיקולי השיקום - ר' למשל:רע"פ 3343/07 מכאוי נ' מ"י (מיום 26.7.2017) (להלן - עניין מכאוי).
נסיבות הקשורות בביצוע
העבירה, לפי סעיף
מדיניות הענישה הנוהגת - כאמור, הכלל בעבירות סחר בסמים הוא מאסר ממש (ר':עניין מכאוי לעיל).
אשר לאישום ההחזקה שלא לצריכה עצמית - ברע"פ 7675/13 סעאפין נ' מ"י (מיום 26.1.2014) נקבע מתחם שבין 8 ל-24 חודשי מאסר בפועל בגין סחר ב-300 גרם קנביס וגידול 11 ק"ג סם מאותו סוג, וכן החזקת כדורי MDMA. שם נגזרו על הנאשם 11 חודשי מאסר (מקרה חמור ממקרנו).
6
אשר לאישומי הסחר בסמים - ברע"פ 5478/19 לוין נ' מ"י (מיום 25.8.2019)אושר עונש שהסתיים בהטלת 200 שעות של"ץ בשל חריגה משיקולי שיקום. שם דובר בריבוי מקרים של מכירת קנביס באמצעות "טלגראס" גם לקטינים. ברע"פ 7996/12 יוסף נ' מ"י (מיום 23.1.2013) דובר בארבעה מקרי סחר בחשיש בגרמים בודדים ואף בסחר בגרמים בודדים של קוקאין. שם אושר מתחם ענישה שבין 7 ל-18 חודשי מאסר, ואושר עונש מאסר של 21 חודשים. בת"פ (שלום י-ם) 726-01-14 מ"י נ' זיתון (מיום 21.7.2014) קבע בית המשפט מתחם שבין 3 ל-10 חודשי מאסר בגין 3 מקרי סחר ב-1.5 גרם קנביס, ודן את הנאשם ל-4 חודשי מאסר בפועל. יצוין, כי הסניגור היפנה לת"פ (י-ם) 20888-09-15 מ"י נ' עטיה (מיום 31.1.2017), שם הסתיים הליך בהסכמה בדרך של של"ץ בהיקף 300 שעות, מאסר על תנאי ורכיבים נוספים - הגם שמדובר בהסדר ובהחזקת פחות סמים שלא לשימוש עצמי בהשוואה למקרנו, הדבר מלמד על נכונות המאשימה לסיים הליכים דומים גם בשל"ץ ככל שהנסיבות מאפשרות זאת. ההפניה לת"פ (אילת) 53471-12-17 מ"י נ' שסטופלוב (מיום 15.4.2019) ות"פ (י-ם) 53375-03-18 מ"י נ' כהן ואח' (מיום 25.9.2019) מלמדת על סיום הליכים מטעמי שיקום בעונשי של"ץ, אם כי בנסיבות שונות במקצת.
אשר להחזקת האגרופן - ברע"פ 1949/15 תקרורי נ' מ"י (מיום 2.4.2015) דובר בהחזקת אגרופן, כשהנאשם היה ללא עבר פלילי. התיק הסתיים בהטלת 180 שעות של"ץ על בסיס מתחם הכולל אפשרות כזו לרבות הטלת מאסר על-תנאי.
מתחם הענישה - לפיכך, מתחם הענישה צריך לעמוד על 3 עד 12 חודשי מאסר לאישום החזקת הסמים שלא לצריכה עצמית; 5 חודשים עד 18 חודשי בגין מכלול עבירות הסחר - אני סבור כי בעניין זה יש לקבוע מתחם אחד בשל ההקשר ההדוק שבין האירועים, קרבתם בזמן, זהות המעורבים וסוג הסמים [ר':ע"פ 4910/13 בני ג'אבר נ' מ"י (מיום 29.10.2014)], ושל"ץ ומאסר על-תנאי ועד 3 חודשי מאסר בגין החזקת האגרופן.
7
נסיבות שאינן קשורות בביצוע
העבירה לפי סעיף 40י"א ל
המיקום במתחם - אלמלא שיקומו המוצלח מאוד של הנאשם, היה מקום להעמידו באמצע המתחם שקבעתי. אלא, שנדמה ששני הצדדים מסכימים כי ניתן לחרוג ממתחם הענישה בשל שיקולי השיקום, כפי שעלה בטיעונים לעונש, אך כמובן, הצדדים חלוקים ביניהם במשמעות העונשית האופרטיבית של הדבר, כאשר המאשימה עותרת להטיל על הנאשם עונש מצטבר במאסר ממש, בעוד הסניגור סבור כי יש להטיל על הנאשם עונש של של"ץ כהמלצת שירות המבחן.
חריגה לקולא מן המתחם מטעמי
שיקום - סעיף
לנוכח כל האמור, אני מעריך כי הטלת מאסר בעבודות שירות, יקטע את התהליך שבעיצומו נמצא הנאשם וחלק ניכר ממנו - עבודתו כמדריך ב"מטריקס" במקביל להמשך הטיפול בו עצמו, ועל-כן אטיל עליו עונש של של"ץ, אך בהיקף נרחב בהרבה מזה שהומלץ ע"י שירות המבחן. כמו כן אני סבור כי הטלת קנס בשיעור משמעותי, יש בו לאזן את התוצאה העונשית, מבחינת עקרון ההלימה והצורך בהרתעה.
8
גזירת הדין
לפיכך, אני מחליט לגזור על הנאשם את העונשים הבאים:
א. חודש מאסר שלא ירוצה, אלא אם יעבור הנאשם כל עבירה של שימוש עצמי בסמים וכן החזקת כלים לשימוש עצמי בסמים, וזאת בתוך שנתיים מהיום;
ב.
6 חודשי מאסר שלא ירוצו, אלא אם יעבור הנאשם כל עבירה לפי
ג. חודש מאסר שלא ירוצה, אלא אם יעבור הנאשם בתוך שנתיים מהיום עבירה של החזקת סכין או אגרופן;
ד. קנס בסך 30,000 ₪ או חודשיים מאסר תמורתו אם לא ישולם. הסכום יקוזז במלואו מההפקדה בתיק מ"י 58999-05-18 הקשור לתיק זה. ככל שתיוותר יתרת חובה, היא תשולם עד ליום 1.5.2020, וככל שתיוותר יתרת זכות, תושב לאביו של הנאשם, מר חגי פורת;
ה. 600 שעות שירות לתועלת הציבור (של"ץ), אשר ירוצו החל מיום ב-5.1.2020 בעיריית הוד השרון על-פי התוכנית שהכין שירות המבחן ובפיקוחו. הנאשם הוזהר כי אי-קיום צו השל"ץ באופן משביע רצון עלול להביא להפקעת הצו ולדיון מחודש בשאלת גזר הדין הראוי לרבות הטלת מאסר בפועל - שירות המבחן יהא רשאי להאריך את תקופת ביצוע השל"ץ במידת הצורך ללא צורך בהחלטה שיפוטית, ובלבד שיעדכן את בית המשפט;
ו. צו מבחן לתקופה של 18 חודשים. במהלך תקופה זו הנאשם מחויב בשיתוף פעולה עם שירות המבחן, כאשר מובהר כי הפרת הצו תוכל להביא לפתיחה מחודשת של המשפט וגזירת עונשו של הנאשם, לרבות עונש מאסר.
ז. 3 חודשי פסילה על-תנאי למשך שנתיים מהיום, שלא יעבור הנאשם כל עבירת סמים במהלך התקופה האמורה.
מורה על חילוט הכספים שנתפסו ועל השמדת הסמים. כמו כן מורה על חילוט החפצים האחרים שנתפסו.
יש לשלוח לשירות המבחן ולממונה על עבודות שירות.
זכות ערעור כחוק לבית המשפט המחוזי בירושלים בתוך 45 יום מהיום.
ניתן היום, כ"ח תשרי תש"פ, 27 אוקטובר 2019, במעמד הצדדים.